Wat een uitzonderlijk muzikaal jaar was dit! Tweederde van Portishead kwam met afzonderlijke projecten: Beth Gibbons bracht eindelijk haar langverwachte debuutalbum uit, terwijl Beak ons verraste met een vierde én laatste album. The Smile – met Thom Yorke en Jonny Greenwood, oftewel de helft van Radiohead – deed er nog een schepje bovenop door niet één, maar twee albums in één jaar uit te brengen. Kim Deal (Pixies) bracht de gloriedagen van de jaren negentig weer even tot leven, terwijl Fontaines D.C. – misschien wel de beste band van de afgelopen tien jaar – wederom indruk maakte met een meesterlijke plaat. Ook op elektronisch vlak was er veel moois te ontdekken, met releases van onder andere Nicolas Jaar, Skee Mask en Donato Dozzy. Kortom, een jaar om muzikaal van te smullen. Enige dat we nog missen is goede hihop, tips zijn welkom. Lijst is te vinden op Spotify en Apple Music, waar helaas het album van Cindy Lee nog niet te vinden is.
1. Beth Gibbons – Lives Outgrown
Beth Gibbons is één van onze favoriete artiesten. Het werk dat ze met Portishead gemaakt heeft, zit inmiddels in ons DNA. Er zijn dagen dat we haar als de Godin van de Muziek vereren, alles dat ze aanraakt verandert in goud en dat is bij haar debuutalbum niet anders. Geduldig moesten we zijn met maar 4 albums in de afgelopen 30 jaar.
Haar langverwachte solo-album Lives Outgrown is een diep ontroerend werk dat haar artistieke transformatie markeert. Gibbons brengt op dit album een persoonlijk, introspectief geluid dat haar deels losmaakt van haar triphop-verleden met Portishead. De thematiek is intens, met nummers over verlies en ouder worden, als een reflectieve reis door melancholie.
De arrangementen zijn rijk en gelaagd, met strijkers, blazers en ontzettend vernuftig op elkaar afgestemde instrumenten, producer James Ford speelt er wel twintig verschillende in, maar er is nergens een noot teveel. Het is met zoveel aandacht gemaakt alsof het in alles perfect moest zijn, om Gibbons in al haar grootsheid te laten stralen. Tracks als “Floating on a Moment” en “Whispering Love” tonen Gibbons’ talent – zoals in Glory Box – waar ze rauwe emotie en technische verfijning perfect combineert, het is zowel kwetsbaar als groots. Ander hoogtepunt is “Rewind,” waarin krachtige percussie en een weelderige muzikale textuur samensmelten en vleugjes Portishead naar boven komen. Live was dit een van de meest bijzondere concerten in jaren. In july op DTRH. Gaat het zien.
2. The Smile – Wall of Eyes
Het jaar kon niet veel beter beginnen dan dat in januari een nieuw album van The Smile uitkwam Wall of Eyes. Het album is een verdere evolutie van het geluid, met een boeiende mix van jazz, psychedelica en de typische Radiohead sound, wat ook niet ander kan als de helft van je band uit de meest bepalende leden van Radiohead bestaat. Pitchfork beschreef het als “een van de beste creaties van Yorke en Greenwood in een decennium.
Het titelnummer “Wall of Eyes” opent het album met een unieke combinatie van akoestische gitaar, strijkers en een samba-achtig ritme in 5/4 maatsoort. Hoogtepunten zoals “Teleharmonic”, met vocalen en pulserende synthesizers, en “Read the Room” een noiserock nummer met een ritmestructuur die onregelmatig en dynamisch is en je in een hypnotiserende cadans brengt. “I Quit” opent met een minimalistische herhalende sample van een zacht plukkende gitaar en een ingetogen pianomelodie, die samen een intieme en sfeer creëren. De drumpartijen van Tom Skinner voegen een gevoel van beweging toe zonder de intensiteit van het nummer te verstoren. Of een “Bending Hectic”, waarin het lijkt alsof ze continue een gitaar aan het stemmen zijn, die begeleid wordt door strijkers en opbouwt naar een intens crescendo. Muziek is een speeltuin voor Yorke en Greenwood, wat zijn ze toch onbenaderbaar goed.
3. Cindy Lee – Diamond Jubilee
Diamond Jubilee heeft dit jaar aardig naam gemaakt. En dat terwijl het album op streaming services niet beschikbaar is, vinyl en CD pas in februari 2025 uitkomen, marketing of interviews afwezig zijn en er alleen maar via een jaren ’90 website wat informatie te verkrijgen is. Dat is waarschijnlijk meteen ook een deel van de charme. Op alle vlakken ga je terug in de tijd, of beter, wordt je meegenomen naar een parallele wereld die oud en nieuw is, die elk decennium sinds 1950 in zich herbergt. De lo-fi productie met uitmuntende fuzzy, goedkoop klinkende gitaar en de vreemd klinkende zang van drag queen Cindy Lee aka Patrick Flegel doen het lijken alsof je naar een oude radio aan het luisteren bent met vaag herkenbare hits uit heden en verleden. Flegel deed er jaren over om Diamond Junilee te voltooien, 122 minuten verdeeld over 32 tracks en geen minuut teveel: dan kunnen we rustig spreken over een meesterwerkje.
4. Beak > – >>>>
Het album van Beth Gibbons was nog maar net uit, toen het album van de andere genius uit Portishead (Geoff Barrow) totaal onverwacht werd uitgebracht zonder voorafgaande promotie. Het trio dat Beak> maakt, blijft met >>>> trouw aan hun kenmerkende stijl, met een focus op live-opnames zonder overdubs. Dit zorgt voor een organisch en spontaan geluid, waarbij je aan de interactie hoort hoe goed de mannen op elkaar ingespeeld zijn. De baslijnen van Billy Fuller, de drums en zang van Geoff Barrow en de gitaarpartijen en synthesizers van Will Young.
Het openingsnummer “Strawbarry Line” begint met een orgelpartij en bouwt langzaam op met een klagende stem en ritmische drumpatronen, naar een geniale kakofonie van synthesysers. In “Hungry we are” hoor je door complexe structuren en dromerige ambiance duidelijke invloed van Pink Floyd. “Bloody Miles” bouwt op met verschillende synths, om vervolgens totaal overgepakt te worden door de baslijnen van Billy Fuller. Het “Secrets” dat een stacato zang combineert met de meest swingende baslijnen van het album. Bij iedere luisterbeurt hoor je weer andere lagen.
Het zijn pioniers. Het album is nostalgisch alsook vernieuwend, het is eeuwig zonde dat Barrow er mee stopt, wie weer is er dan ruimte voor een nieuw Portishead album?
5. Fontaines D.C. – Romance
Met “Romance” levert Fontaines D.C. een album af dat zowel vertrouwd als vernieuwend aanvoelt. De band doet in intensiteit een stap terug, omarmt invloeden uit de jaren ’90, zonder hun eigen identiteit te verliezen.
Het titelnummer “Romance” opent onheilspellend, begeleid door broeierige fuzz-gitaren en percussie die klinkt alsof deze in een kelder is opgenomen. Chatten’s zang creëert een intrigerende en mysterieuze sfeer.
Het tweede nummer “Starburster” valt op met zijn gedurfde beats en krachtige vocalen, en bevat een van de meest aanstekelijke refreinen van de band tot nu toe. Het nummer toont de groeiende veelzijdigheid van Fontaines D.C. en hun vermogen om te experimenteren binnen hun genre.
In “Bug” toont de band een meer ingetogen kant, met een akoestische stijl die doet denken aan Oasis, maar met een grimmigere ondertoon. De harmonieën tussen Chatten en gitarist Carlos O’Connell voegen diepte toe aan het nummer.
Het is een heerlijke luisterzit. Waarin we met de eerste paar albums in de lijst vooral de oude helden eren, is Fontianes D.C. wel de meest interessante band van de laatste tien jaar en laten ze met “Romance” zijn dat ze bereid zijn om te evolueren.
6. King Hannah – Big Swimmer
We waren al enkele jaren fan van King Hannah. De vorige plaat I’m Not Sorry, I Was Just Being Me belandde al op de Eindlijst van 2022 en opvolger Big Swimmer gaat door waar I’m Not Sorry was gebleven. Langzaam opborrelende songs die voorbij het middelpunt heerlijk uit elkaar barsten met gierende gitaren en drums. De duidelijke referentie naar Slint wordt hier nog extra benadrukt door de album cover, een hommage aan Spiderland. Maar dit keer is er ook plaats voor meer radiovriendelijke liedjes als Davy Says of New York, Let’s Do Nothing. De kracht van King Hannah, of ze nu kiezen voor lang uitgesponnen of kort en catchy, is dat ze in staat zijn geweldige liedjes te schrijven.
7. Nicolás Jaar – Piedras 1 & 2
Nicolás Jaar’s dubbelalbum “Piedras 1 & 2” is een ambitieuze en gelaagde compositie over de Chileense koloniale geschiedenis, militaire dictatuur en de gelijkenissen en verschikkingen in Palestina. Oorspronkelijk ontstaan uit een enkel nummer voor een tentoonstelling in het Museum of Memory & Human Rights in Santiago, heeft het zich ontwikkeld tot een uitgebreid radiodrama dat via verschillende platforms werd verspreid. De muziek combineert abstracte geluiden met avant-pop, wat resulteert in een hypnotiserende en meeslepende ervaring.
“Piedras 1” presenteert een serie van meeslepende composities die indie en reggaeton invloeden combineren, met doordachte teksten die vragen stellen over identiteit en plaats. Het nummer “Aquí” onderzoekt de betekenis van ‘hier’ zijn, terwijl “El Río de las tumbas” de geschiedenis van de Magdalena-rivier belicht en de impact van kolonialisme op wereldschaal benadrukt. Waarheid gebied te zeggen dat mijn Spaans dusdanig slecht is, waardoor ik na enkele luisterbeurten en vertaalmachines de zwaarte van de tekst pas begreep, wat uiteindelijk lastig te rijmen was met de swingende raggaeton.
“Piedras 2” biedt een meer experimentele benadering, met ambient sounds, die geleidelijk overgaan in clubbeats en roept op tot reflectie over identiteit en waarheid en is voor een groot deel insturmentaal. Er zijn niet veel artiesten die maatschappelijke thema’s zo knap verwerken in hun muziek, “Piedras 1 & 2” is daarmee echt een regelrecht meesterwerk.
8. Kim Deal – Nobody Loves You More
Ergens begin jaren 2000 was Lola da Musica op bezoek bij The Breeders. Alt-rockicoon Kim Deal legde uit hoe een hi-hat moest klinken. Niet clean stoer en strak afgemeten, maar vies, net een beetje ernaast en vuig klinkend. Het is een van de kenmerken van Deals muziek in de bijna 40 (!) jaar dat ze bezig is. Maar aan de andere kant is er perfectionisme en het enorme talent om het perfecte (maar vuige) liedje te maken. Nobody Loves You More is Deals eerst solo-album, ook al zijn The Breeders/Amps albums 90% Kim Deal. Tussen het eerste en laatste opgenomen liedje zit 10 jaar tijd en omvat een periode waarin Deal terugkeerde naar haar ouderlijk huis om voor haar demente moeder te zorgen. In Nobody Loves You More zit een rits met rustige, aanstekelijke en lieve liedjes, deels opgenomen met behulp Steve Albini. Verrassend is het gebruik van strijkers en hele orkest partijen. Maar dan zijn er ook die typische Canonball-achtige uitbarstingen. Die diversiteit zorgt voor een heel rijk en fris album. Kim Deal laat op haar 63ste nog maar eens zien waarom ze zo’n icoon is voor de (alternative) rock.
9. Arooj Aftab – Night Reign
Het is waarschijnlijk het bekende met het onbekende wat ons zo raakt wanneer we naar Arooj Aftab luisteren. De kracht van de warme stem van de Amerikaans-Pakistaanse zangeres, de vreemde taal, de subtiele instrumentatie hebben een grote aantrekkingskracht. Op 5de album Night Reign staat, niet al te verrassend, de nacht centraal. Het verleggen van grenzen, de overlapping van verschillende genres gecombineerd met de diepe, bijna emotionele setting maakt Night Reign een fascinerende luisterervaring.
10. Skee Mask – D/ISS010/Resort
Geniaal, legendarisch en dat soort krachttermen worden teveel gebruikt, maar Bryan Muller aka Skee Mask mag als een van de belangrijkste figuren van de electronica-scene van het afgelopen decennium met gemak die termen dragen. Zwevend tussen breakbeat-dubtechno en ambient-soundscapes draagt hij een schijnbaar zware last op zijn schouders: zijn genre met elke nieuwe release verder brengen. De constante kwantiteit en kwaliteit is echt opmerkelijk en eigenlijk onnavolgbaar. 2024: neem D, een compilatie van left-overs uitgebracht via zijn Bandcamp, die qua niveau met gemak meedoet als Electronica album van het jaar. Neem ISS010, een nieuwe editie in de Ilian Skee series met stampers van alle soorten, of neem Resort, een compleet album met een heel pallet aan stijlen. Deze man lijkt niks verkeerds te kunnen doen. Deze man doet niks verkeerd. Wat een geluk dat we dit mee mogen maken!
11. MJ Lenderman – Manning Fireworks
25 jaar en Mark Jacob Lenderman is al een veteraan. Met band Wednesday al jaren aan de gang en solo is MJ Lenderman met Manning Fireworks ook al aan zijn vierde album gearriveerd. Americana, country, alt-rock: alles aan Manning Fireworks is typisch Amerikaans. De bijna nonchalante manier waarop elk liedje zich bij je naar binnenwerkt is opmerkelijk. Binnen de kortste keren nestelen liedjes als You Don’t Know The Shape I’m In, She’s Leaving You en Rip Torn zich in je hersenkamers. En dan is er nog zijn verhalende kracht. Melancholische, bijna sentimentele korte films begeleidt door lapsteel en fuzz gitaren. Baanbrekend is het misschien niet, ontiegelijk goed is het wel.
12. Jessica Pratt – Here in the Pitch
Bij de eerste keer luisteren is het bijna irritant de manier waarop Pratt zingt, het kan aanmatigend overkomen, alsof iemand voor de grap een heliumfilter over het album heeft gedrapeerd, maar na een aantal luisterbeurten zuigt ze je in haar hart. Zet even door, voorbij die oppervlakkige eerste luisterbeurt en wat overblijft zijn prachtige en vernuftige songs die met aandacht zijn gemaakt. “Here in the Pitch” is het vierde studioalbum van singer-songwriter Jessica Pratt. Op dit album combineert Pratt haar kenmerkende akoestische gitaarspel met dromerige vocalen en subtiele arrangementen, wat resulteert in een hypnotiserende luisterervaring. Haar teksten zijn introspectief en poëtisch.
13. Adrianne Lenker – Bright Future
Adrianne Lenker, bekend als de frontvrouw van Big Thief, heeft met Bright Future wederom een intiem en meeslepend soloalbum afgeleverd. Opgenomen op analoge tape, ademt het album een spontane en vergankelijke sfeer, versterkt door hoorbare studiogeluiden zoals het opstarten van de bandrecorder en informele gesprekken tussen de muzikanten.
Het album opent met “Real House”, waarin Lenker’s kenmerkende fingerpicking en poëtische teksten centraal staan. Andere opvallende nummers zijn “Evol” en “Sadness as a Gift”, waar minimale arrangementen toch diepe emoties overbrengen.
14. Gillian Welch – Woodland
Opgenomen in hun eigen Woodland Sound Studios in Nashville, komen Gillian Welch & Dave Rawling eindelijk weer met eigen materiaal. De productie is vaak ingetogen, met alle ruimte voor de prachtige countrystem van Welch en het typische flatpicking gitaargeluid van Rawlings. Extra lagen worden toegevoegd aan het album met pedal steel gitaar en viool. Een heerlijke zit, Woodland is vertrouwd terrein.
15. Amen Dunes – Death Jokes I & II
Damon McMahon, het creatieve brein achter Amen Dunes, heeft “Death Jokes II” uitgebracht als een herwerkte versie van zijn album “Death Jokes” eerder dit jaar. Het oorspronkelijke album, dat geïnspireerd was door protest en kritiek op de muziekindustrie, maakte gebruik van samples van overleden muzikanten en leraren zoals J Dilla en Nadia Boulanger. Het was bedoeld als een gewaagd en experimenteel statement tegen de algoritmische en winstgerichte tendensen in de kunst. Ondanks deze ambitie werd het album door critici en fans niet goed ontvangen, wat McMahon ertoe bracht de nummers opnieuw te arrangeren en te heruitgeven.
In “Death Jokes II” kiest McMahon voor een meer intieme en toegankelijke benadering. Hij heeft veel van de originele samples en hiphop-elementen verwijderd, waardoor zijn kenmerkende zang en thematische focus op verlies, leven en liefde centraal staan. Dit album, dat hij aanduidt als zijn artistieke afscheid van Amen Dunes, dient als een coherenter en persoonlijker werk. Ondanks de liefde voor het eerste album, is het tweede echt beter.
16. The Smile – Cutouts
“Cutouts” is het tweede album van The Smile in 2024, uitgebracht in oktober. De titel verwijst naar ‘cutouts’, een term die in de muziekindustrie wordt gebruikt voor platen die tegen gereduceerde prijzen worden verkocht vanwege beschadigde hoezen of tegenvallende verkoopcijfers. Het album werd opgenomen tijdens dezelfde sessies als hun eerdere release “Wall of Eyes” en toont een lossere, funkier benadering, wat een bewijs is van de bijna telepathische chemie die de band heeft ontwikkeld tijdens twee jaar toeren.
Kort na de opnames werd gitarist Jonny Greenwood ernstig ziek door een infectie, wat leidde tot de annulering van hun Europese tournee. Gelukkig is Greenwood inmiddels herstellende.
17. Donato Dozzy – Magda
Als Voices from the Lake maakte Donato Dozzy met Neel één van de indrukwekkendste electronica-platen van de 21ste eeuw. Nu is hij terug met Magda, een hommage aan familie en Adriatische zee. Uitgestrekte, hypnotiserende en genuanceerde soundscapes die je compleet wegdragen uit de realiteit. Luisterbeurt na luisterbeurt komen er nieuwe geluiden naar voren, vallen meer schoonheden op, is het genot groter. Zen status gegarandeerd.
18. Michael Kiwanuka – Small Changes
Michael Kiwanuka stelt nooit teleur. Zijn nieuwste album, Small Changes, uitgebracht in november, toont een meer ingetogen benadering van zijn kenmerkende mix van soul en psychedelische rock. Samen met producers Danger Mouse en Inflo heeft Kiwanuka een rustgevend en introspectief geluid gecreëerd.
19. Kees Draaisma – Thuisbezorgd
In zijn teksten laveert Kees moeiteloos tussen thema’s als liefde, verdriet, depressie, humor en seks. Vaak gaat het over eenzaamheid en de overpeinzingen van een vrijgezelle veertiger die niet kookt, dikker wordt door medicijnen en vecht tegen zijn innerlijke demonen. Zo beschrijft het nummer Geen Idee de uitzichtloosheid van een depressie, GGZ de worsteling met medicijnen en de institutionele behandelingen, terwijl hij in Iedereen om je heen heeft al kinderen het contrast van een tinderende boer met kiespijn schets onder begeleiding van grunge-achtige gitaarpartijen.
Kees weet ook te verrassen met over-the-top feestnummers zoals Patty, zonder jou is er geen confetti en het humoristische Witte Kerst, dat op speelse wijze over masturbatie gaat. Het nummer Cognac beschrijft een date die volledig uit de hand loopt, met de onvergetelijke zin: “Waar is nou mijn broek?” Een hoogtepunt in het vrijgezelle bestaan op het album is Mijn lieve Anne, waarin Kees eindelijk zijn ware liefde lijkt te hebben gevonden: “Ben onder de panne bij Anne”. Het is een kleurrijk boek, met ook een aantal zwarte pagina’s.
20. Laura Marling – Patterns in Repeat
Laura Marling, vaak omschreven als de vrouwelijke Nick Drake, heeft met haar achtste studioalbum Patterns in Repeat opnieuw haar uitzonderlijke talent bevestigd. Dit album verkent thema’s als moederschap en de cycli van het leven, geïnspireerd door de geboorte van haar dochter in 2023. Opgenomen in haar thuisstudio in Londen, straalt het werk een intieme sfeer uit, met subtiele arrangementen die haar kenmerkende akoestische gitaarspel en diepe, expressieve stem aanvullen.
21. Fink – Beauty in your Wake
Fink, de Britse singer-songwriter bekend om zijn soulvolle muziek, heeft zijn achtste studioalbum Beauty in Your Wake uitgebracht. Dit album, brengt de altijd succesvolle Finkformule van alternatieve folk en lo-fi elementen. Altijd genieten, niet altijd spannend.
22. Alan Sparhawk – White Roses, My God
Alan Sparhawk, bekend van de band Low, heeft met zijn soloalbum White Roses, My God een opvallende koerswijziging ingezet. Na het verlies van zijn vrouw en muzikale partner Mimi Parker in 2022, verkent Sparhawk nieuwe muzikale terreinen door zijn stem volledig te vervormen met autotune, wat aanvankelijk wennen is voor de luisteraar. Toch weet hij met deze gedurfde keuze soms diep te raken, waarbij de combinatie van rauwe emotie en elektronische experimenten een unieke ervaring biedt. Het is de vraag of hij tijdens deze concerten zijn nieuwe materiaal in analoge vorm zal presenteren.
23. St. Vincent – All Born Screaming
St. Vincent, het alter ego van Annie Clark, bracht haar zevende studioalbum All Born Screaming uit. Dit zelfgeproduceerde werk markeert een verschuiving naar een zwaarder, industrieel rockgeluid met meer diepgang en complexiteit. In november volgde ze dit op met Todos Nacen Gritando, een Spaanse herinterpretatie van het album.
24. Tindersticks – Soft Tissue
Tindersticks, de Britse band uit Nottingham, heeft hun veertiende studioalbum Soft Tissue uitgebracht. Dit album werd opgenomen in Estudis Ground in Girona, Spanje. Het nummer “New World” waar het album mee start is ook direct het hoogtepunt. Wat een muzikaliteit, in april staan ze in Carré.