In het jaar 2023 werden we gezegend met een heugelijk muzikaal feit: zowel The Rolling Stones als The Beatles brachten nieuwe muziek uit. Terwijl The Stones op de plaat nog steeds compleet waren dankzij eerder opgenomen werk met Charlie Watts, werd 50% van The Beatles, en in bijzonder John Lennon, opnieuw tot leven gebracht met behulp van geavanceerde AI-technologie die ontwikkeld was voor de schitterende Beatles documentaire “Get Back” van regisseur Peter Jackson.
Now & then van de Beatles hebben we misschien wel honderd keer gedraaid sinds het uitkwam. Nog nooit waren we zo dichtbij de magie gekomen. We weten ook niet wat mooier was, het nummer zelf of dat je ook een keer het gevoel kon hebben van ‘die nieuwe Beatles’.
Verder konden we geen keuze maken wat nu het beste album was. Dus hebben we twee keer een nummer 1. Billy Woods & Kenny Segal die een verfijnd hiphopalbum hebben gemaakt en Jonathan Wilson die weer een nieuw universum aanboorde met zijn onuitputtelijke talent.
1. Jonathan Wilson – Eat the Worm
Na zijn bijdrage als gitarist voor de wereldtournee van Roger Waters en de productie van een album voor Father John Misty, trakteert Jonathan Wilson ons na drie jaar weer op een album.
In tegenstelling tot zijn vroegere Pink Floyd/Laurel Canyon-geïnspireerde werken, verkent Wilson op “Eat the Worm” diverse stijlen, beïnvloed door muzikale grootheden als Bonamassa, Charlie Parker, en Hank Williams. Hij speelt bijna alle instrumenten zelf in, in zijn Fivestar Studio, waarbij Drew Ericksson (bekend van Lana del Rey’s “Blue Bannister”) zorgt voor de soms bombastische en vaak subtiele arrangementen.
Opvallende nummers zijn onder andere het kalme “Ol’ Father Time” met klavecimbel en dromerige zang, een Bonamassa-geïnspireerd stuk met de intensiteit van Portishead’s “Machine Gun” en het discogevoel van “The Village is Dead”. Het nummer met de Nederlandse Iceman Wim Hof, creëert dan weer een heerlijke Latin-space sfeer met spaanse gitaar en synths, terwijl “East LA” een verhalende ballade is en de afsluiter “Ridin’ in a Jag” groots eindigt met prachtige strijkarrangementen. “Eat the Worm” is niet eenvoudig in één genre te vatten, maar Wilson draagt het als een samenhangend geheel en is met vlagen weer geniaal op deze avontuurlijke en verrassende muzikale reis.
1. Billy Woods and Kenny Segal – Maps
Een van de ontdekkingen voor ons van 2023. Beide mannen (uit NYC en LA) hebben al diepe sporen achtergelaten in en worden tegenwoordig met recht indie rap titanen genoemd. Maps is de 2de plaat samen en een conceptalbum over woods ervaringen als tourende muzikant (na covid), reizend van de ene onbekende bestemming naar de ander. woods teksten zijn poezie, gebracht met een urgentie en wijsheid zoals GZA dat deed bij Wu Tang Clan. Er zit zoveel verhaal en dubbele betekenissen in, dat elke luisterbeurt opnieuw verrassingen met zich meebrengt. Segal daarentegen brengt diepte en geeft met zijn producties woods veel ruimte om op de voorgrond te treden. Segal is een exponent van de LA beat scene en wisselt zware (Soft Landing) en donkere (Year Zero) producties af met jazzier (NYC Tapwater) en lichter (FaceTime) materiaal. Maps is een van de beste hip hop platen van de afgelopen 10 jaar.
2. Lankum – False Lankum
Het meest indrukwekkende nummer van 2023 zou wel eens het openingsnummer “Go Dig My Grave” van de band Lankum kunnen zijn. Een serene stem verkent het thema van de dood, wat sterk doet denken aan de sfeer van “Wayfaring Stranger”. Plotseling wordt deze atmosfeer doorsneden door een soort mantra, doordrenkt met Ierse folkklanken en ondersteund door een repeterende, luitachtige gitaar, vermengd met intrigerende geluiden uit India. Het nummer bouwt zorgvuldig op, wat uitmond in een indrukwekkende muur van geluid, waarbij het onderliggende mantra blijft resoneren. Het geheel is briljant in elkaar gezet, een meesterwerk van muzikale gelaagdheid.
De rest van het album heeft Lankum een meesterlijke balans gevonden tussen traditionele Ierse klanken dat aanwezig is als verbindend thema en gedurfde geluidsexploratie. Het resultaat is uniek, maar misschien niet geschikt voor ieder moment. Zo’n Iers Accordeon kan toch op je zenuwen gaan werken. We zouden alle festivals willen adviseren te starten met ”Go Dig My Grave”.
3. Mitski – The Land Is Inhospitable and So Are We
Mitski Miyawaki, beter bekend als Mitski, is een Japans-Amerikaanse indie rock singer-songwriter die wereldwijde bekendheid verwierf met haar derde album “Bury Me at Makeout Creek” uit 2014. Haar daaropvolgende albums, “Puberty 2” (2016) en “Be the Cowboy” (2018), werden zeer positief ontvangen en vergrootten haar status in de indie-scene.
Haar nieuwste album “The Land Is Inhospitable and So Are We” kenmerkt zich door een meer ingetogen stijl in vergelijking met haar voorgaande werk, zoals “Be the Cowboy”. Haar eerdere werk voelde soms wel heel intens aan, waardoor je je als luisteraar afvraagt of er ruimte is voor adempauzes, ons kon het soms op de zenuwen werken. Op haar recente parel neemt ze echter de tijd en de rust om na vijf jaar de luisteraars in vervoering te brengen. Nummers zoals ‘Buffalo Replaced’ en ‘Heaven’ roepen herinneringen op aan Mazzy Star. Op het vernuftige “The Deal” is een serene stem te horen is die zingt over de verkoop van de ziel, beginnend met een klein, akoestisch geluid en uitmondt in een complex ritmische drumpartij. Of de honden en de krekels die het koor begeleiden in “I’m Your Man”. Het album is gelardeerd met dit soort vondsten in verfijnde arrangementen. De keuze voor het kleine in plaats van overdaad resulterend in een intiem album dat je keer op keer wilt beluisteren, alsof je heerlijk ingestopt wordt in bed, en de hele dag mag blijven liggen.
4. Anthony Naples – Orbs
De laatste jaren heeft Anthony Naples zich ontwikkeld van recht voor zijn raap dansvloer-producer naar een albumspecialist in de ambient hoek. Zijn muziek in Orbs heeft een afterhours-sfeer: zware chillout die alle kanten uitwappert en als compleet album als een gloedvolle magische reis werkt en je na 44 minuten zwevend op een wolk weer netjes afzet in de realiteit.
5. Lana Del Rey – Did You Know That There’s a Tunnel Under Ocean Blvd
Sinds haar samenwerking met producer Jack Antonoff heeft Lana Del Rey in een rap tempo indrukwekkende albums uitgebracht. Haar recente album, “Did You Know That There’s a Tunnel Under Ocean Blvd”, bouwt voort op de erkenning die ze verwierf vanuit de muziekwereld bij het uitkomen van “Norman Fucking Rockwell” in 2019.
Het album stat met een gospel, die naadloos overgaat in een pianonummer met rijke arrangementen. Deze opening zet meteen de toon voor de rest van het album, waarbij de typerende melancholie van Del Rey de luisteraar meeneemt op een emotionele reis. Het nummer “A&W” is een prachtig voorbeeld van deze reis, beginnend als een serene melodie die herinneringen oproept aan Kate Bush, en uiteindelijk transformeert in een krachtige industriële R&B-hit.
De nummers “Candy Necklace” en “Paris Texas” zijn verfijnd en intiem, met een stijl die doet denken aan Agnes Obel, en tonen de veelzijdigheid van Lana’s vocale capaciteiten. Het album sluit af met een geleidelijke overgang naar meer elektronische elementen.
“Did You Know That There’s a Tunnel Under Ocean Blvd” is een doordacht en gelaagd album, bestaande uit diverse meesterwerkjes die samen een coherente en indrukwekkende ervaring vormen, warmee Del Rey wederom haar status in de hedendaagse muziekscene bevestigd.
6. Yo La Tengo – This Stupid World
Sinds 1984 (!) is Yo La Tengo een vaste waarde in de indie rock. Dik in de 60 en dus ook al 40 jarig als groep samen is het toch geweldig dat er naast een vaste output van albums ook nog zoveel kwaliteit uitkomt. Yo La Tengo klinkt anno 2023 urgenter dan menig fris en beginnend indie rock bandje. This Stupid World werd opgenomen tussen 2020 en 2022 en luistert weg als een eigenzinnige lange jamsessie, met zowel luid, ruig en experimenteel (Opener Sinatra Drive Breakdown begint als een Sonic Youth song waarna het zich innestelt met een resterende 6 minuten lange jam), als lief en rustig (Aselestine). Met Fallout en Until It Happens brengt het ook nog 2 toegankelijke nummers. In de meeste nummers is er een Krautrock-achtige motoriek te vinden met bas en drum als stuwende kracht en de gitaar van Ira Kaplan als directe tegenhanger. This Stupid World is een verrassende plaat van van een band die gewoonweg doet waar het zin in heeft.
7. Kevin Morby – More Photographs (A Continuum)
Is Kevin Morby saai? Of gewoon heel goed? Altijd een 8 halen went ook, maar is daarmee niet minder knap. Morby, bewijst opnieuw zijn vakmanschap met zijn nieuwste (en inmiddels tiende) album “More Photographs (A Continuum)”. Dit album, dat volgt op “This Is A Photograph”, kan gezien worden als een logisch en direct vervolg. Het opent met een super funky nummer, gekenmerkt door Morby’s herkenbare stem en een heerlijke funky soulproductie.
Een opvallende track is de nieuwe versie van het prachtige ‘Bittersweet Tennessee’. Deze keer is de banjo weggelaten, wat zorgt voor een meer ingetogen geluid. Op momenten lijkt “More Photographs (A Continuum)” zelfs het album dat Morby eigenlijk had willen uitbrengen in plaats van “This Is a Photograph”, iets wat doet denken aan de verschillende versies van Edvard Munch’s “De Schreeuw”.
De vraag of dit een B-kant is van zijn eerdere werk, of dat eerder werk juist een B-kant is van deze plaat, lijkt beantwoord te worden door de kwaliteit van dit album. Met vondsten zoals de valse fluit die repeterende door het nummer blijft gonzen en quasi ontstemde gitaar in “Five Easy Pieces Revisited”, waarbij de productie meer op aan hiphop doet denken, maar juist zijn eigen universum versterkt. Veelvraat Morby toont zich weer een ware meester in zijn eigen genre.
8. Glyders – Maria’s Hunt
Vanaf het eerste nummer op Maria’s Hunt is duidelijk dat Glyders een ding het liefste doen: meteen de groove opzoeken en daar niet meer uitkomen. Het drietal uit Chicago doet daarbij een diepe graai uit de grote Amerikaanse muziek-historie en zorgt voor een roadtrip van country, rock-‘n’-roll en algehele americana-mellowness: een hypnotische lo-fi psych-rock beleving. Je lokale hipster-vrienden gaan het vervelend vinden dat zij nog nooit gehoord hadden van deze parel van een plaat!
9. Kees Draaisma – Phoney & Fake
Kees Draaisma, een singer-songwriter uit Nijmegen, brengt in zijn Engelstalige album “Phoney And Fake” (2023) een rijk palet aan muzikale invloeden samen. Van de punkrock energie van The Offspring in “Live Day By Day” tot de melodische echo’s van Elliott Smith, en tonen van de Beatles en Bach, Draaisma’s album is een muzikale reis. Zijn muziek wordt gekenmerkt door een melancholische en soms humoristische stijl. Zijn Nederlandstalige debuutalbum “Kees Takeaway” kwam begin 2021 uit, gevolgd door het Engelstalige album “Phoney And Fake” in dit jaar.
Het album opent met het gelijknamige nummer, een vernieuwde opname van een track van zijn eerste band NagChampa, gemaakt met jeugdvriend Gijs Hamans (Bucketlist). Een ander opvallend nummer, “Sk8ing the Piazza”, weerspiegelt Draaisma’s talent voor het componeren van melodieën, en is een nostalgische terugblik op zijn jeugd in Eindhoven, toen hij nog een groot skatetalent was. De energieke sounds “Live Day By Day” zou de huidige The Offspring jaloers maken.
Zijn debuut “Kees Takeaway” had al een unieke stijl, en door de teksten ook meer humor, maar in “Phoney And Fake” zien we zijn groei als muzikant, waarbij hij moeiteloos schakelt tussen verschillende genres en invloeden. Een heerlijk uitstapje van zijn echte grote liefde, de klassieke muziek, want momenteel studeert Kees Draaisma koordirectie aan het conservatorium van Utrecht.
10. James Holden – Imagine This Is a High Dimensional Space of All Possibilities
Vijftien jaar geleden deed James Holden ons keer op keer versteld staan van verbluffende DJ-sets vol elektronische wonderen. In een discografie met al zoveel inventieve en inspirerende muziek, lijkt ‘Imagine’ een zoveelste mijlpaal en misschien wel zijn vreemdste tot nu toe. Een sprituele reis met 1001 ideeen.
11. Blue Lake – Sun Arc
Blue Lake, de eenmansband van de in Texas geboren en in Denemarken gevestigde artiest Jason Dungan, brengt in “Sun Arc” een serene en introspectieve klankwereld. Dungan, die zich voor dit album terugtrok in een hut in de Zweedse bossen, creëert een optimistische en ambitieuze sfeer, die klinkt als een volledige band, hoewel hij de enige muzikant is. Zijn werk is geworteld in genres als ambient en jazz, en maakt gebruik van een zelfgebouwde 48-snarige zither, waardoor zijn muziek een uniek geluid krijgt. Het album nodigt uit tot herhaaldelijk luisteren, waardoor de luisteraar steeds dieper in de subtiele complexiteit van zijn muziek kan duiken.
12. Julie Byrne – The Greater Wings
Het derde album van Julie Byrne, “The Greater Wings”, is een muzikale verkenning van leven en verlies. Voortbouwend op de sfeer van haar eerdere werk, “Not Even Happiness”, brengt Byrne een diepere emotionele laag in haar muziek. Het album, dat aanvankelijk samen met Eric Littman werd gemaakt, werd na zijn plotselinge overlijden voltooid door Alex Somers. De teksten richten zich op leven en hoop, tegen een achtergrond van ingetogen, atmosferische muziek. Met minimalistische instrumentale ondersteuning en Byrne’s kenmerkende stem, is het album een intense en intieme luisterervaring.